پیشگیری ودرمان نارسایی کلیه

نارسایی کلیه ناشی از انباشتگی بیش از حد سموم در کلیه ها است.کلیه های شما یک جفت اندام است که در سمت پایین کمر قرار گرفته اند. کلیه ها در واقع  در هر دو طرف ستون فقرات شما قرار دارند. آنها خون شما را فیلتر کرده و سموم بدن را از بین می برند. کلیه سموم را به مثانه می فرستد سپس بدن این سموم را به صورت ادرار خارج می کند.

نارسایی کلیه زمانی اتفاق می افتد که کلیه ها توانایی دفع ضایعات و فیلتر کردن خون را نداشته باشند. 

بسیاری از عوامل می توانند سلامت و عملکرد کلیه را تحت تاثیر قرار دهند، مانند:

قرار گرفتن در معرض آلودگی محیط زیست یا داروهای خاص

برخی بیماری های حاد و مزمن

کمبود آب شدید

ترومای کلیه (زخم و خونریزی کلیه)

اگر کلیه های شما نتوانند کار معمول خود را انجام دهند، بدن شما انباشته از سموم خواهد شد. این امر اگر درمان نشود بسیار خطرناک است و می تواند منجر به نارسایی کلیه شود.

علائم نارسایی کلیه

علائم مختلفی در طی نارسایی کلیه رخ می دهد. معمولا فرد مبتلا به نارسایی کلیوی علائم متعددی از این بیماری را نشان می دهد، گرچه گاهی اوقات هیچ کدام از این علائم وجود ندارد. علائم احتمالی عبارتند از:

کاهش میزان ادرار

تورم پاها، مچ پا و انگشتان پاها

تنگی نفس غیر قابل توجیه

خواب آلودگی بیش از اندازه یا خستگی

تهوع مداوم

گیجی

درد یا فشار در قفسه سینه

تشنج

کما یا بیهوشی عمیق

علل نارسایی کلیه

علل نارسایی کلیه

افرادی که در معرض خطر ابتلا به نارسایی کلیه هستند معمولا یک یا چند علت زیر دارند:

از دست دادن جریان خون به کلیه ها

از دست رفتن ناگهانی جریان خون به کلیه ها می تواند باعث نارسایی کلیه شود. برخی بیماری ها و شرایطی که سبب از دست دادن جریان خون به کلیه ها می شوند عبارتند از:

حمله قلبی

بیماری های قلبی

زخم کبد یا نارسایی کبد

کمبود آب

سوختگی شدید

واکنش آلرژیک

عفونت شدید، مانند سپسیس

فشار خون بالا و داروهای ضد التهابی نیز می توانند جریان خون را محدود کنند.

مشکلات دفع ادرار

هنگامی که بدن شما نتواند ادرار را دفع کند، سموم در کلیه ها انباشته می شود. برخی از سرطان ها می توانند از دفع ادرار جلوگیری کنند. این شامل سرطان پروستات (شایع ترین نوع سرطان در مردان)، سرطان روده بزرگ، سرطان دهانه رحم و سرطان مثانه است.

سایر شرایط می توانند در ادرار مداخله کنند و احتمالا منجر به نارسایی کلیه شوند، از جمله:

سنگ کلیه

پروستات بزرگ شده

لخته شدن خون در داخل مجاری ادراری شما

آسیب به اعصابی که مثانه را کنترل می کنند

علل دیگر

برخی از بیماری ها و شرایط ممکن است به نارسایی کلیه منجر شود، از جمله:

لخته شدن خون در داخل یا اطراف کلیه های شما

عفونت

سموم ناشی از فلزات سنگین

مواد مخدر و الکل

واسکولیت، که التهاب عروق خونی است

لوپوس، یک بیماری خودایمنی است که می تواند باعث التهاب بسیاری از اندام های بدن شود

گلومرولونفریت، التهاب رگ های خونی کوچک کلیه

سندرم اورمیک همولیتیک، که شامل تجزیه سلولهای قرمز بعد از یک عفونت باکتریایی، معمولا از روده است

مولتیپل میلوما، سرطان سلول های پلاسما در مغز استخوان شما

اسکلرودرمی، یک بیماری خود ایمنی است که روی پوست شما تاثیر می گذارد

پورپورای ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک، اختلالی است که باعث ایجاد لخته های خون در عروق کوچک می شود

داروهای شیمی درمانی، داروهایی که سرطان و برخی بیماری های خود ایمنی را درمان می کنند

رنگ های مورد استفاده در برخی از آزمایشات تصویربرداری

برخی از آنتی بیوتیک ها

دیابت کنترل نشده

انواع نارسایی کلیه

انواع نارسایی کلیه

پنج نوع مختلف نارسایی کلیه وجود دارد:

نارسایی پیش کلیوی حاد

نارسایی کافی خون به کلیه ها می تواند باعث نارسایی کلیه شود. کلیه ها نمی توانند سموم را از خون بدون جریان خون کافی دفع کنند. در این نوع نارسایی کلیه معمولا یکبار شما را درمان می کنند و پزشک شما علت کاهش جریان خون را تعیین می کند.

نارسایی کلیوی حاد

نارسایی کلیوی حاد ممکن است ناشی از آسیب مستقیم به کلیه ها، مانند تاثیر فیزیکی یا تصادف باشد. علل دیگر نیز شامل انباشتگی سموم و ایسکمی(نارسایی خون)، که کمبود اکسیژن در کلیه ها است. موارد زیر ممکن است باعث ایسکمی شود:

خونریزی شدید

شوکه شدن

انسداد رگهای خونی در کلیه

گلومرولونفریت (التهاب مویرگ های کلیه)

نارسایی پیش کلیوی مزمن

هنگامی که خون کافی برای مدت طولانی به کلیه ها نرسیده باشد ، کلیه ها شروع به کوچک شدن می کنند و توانایی عملکرد خود را از دست می دهند.

نارسایی کلیوی مزمن

این اتفاق زمانی می افتد که آسیب دراز مدت به کلیه ها به علت بیماری کلیوی وجود دارد. بیماری کلیوی ناشی از یک ضربه مستقیم به کلیه ها، از جمله خونریزی شدید یا کمبود اکسیژن است.

نارسایی پس کلیوی مزمن

انسداد درازمدت مجاری ادراری مانع از دفع ادرار می شود. این باعث فشار و احتمالا آسیب به کلیه ها می شود.

چندین آزمایش برای تشخیص نارسایی کلیه وجود دارد. این شامل:

آزمایش ادرار

پزشک شما ممکن است نمونه ای از ادرار را برای هرگونه ناراحتی، از جمله پروتئین غیرطبیعی یا قند موجود در ادرار، آزمایش کند. پزشک شما همچنین ممکن است آزمایش رسوب ادرار را انجام دهد. این اندازه گیری شامل میزان گلبول های سفید و است که به دنبال تعیین سطوح بالایی از باکتری ها و جستجو برای تعداد زیادی از قالب های سلولی است.

اندازه گیری حجم ادرار

اندازه گیری خروجی ادرار یکی از ساده ترین آزمایش ها برای تشخیص نارسایی کلیه است. به عنوان مثال، خروجی کم ادراری ممکن است نشان دهد که بیماری کلیوی به علت انسداد ادراری است که می تواند به علت بیماری های متعدد یا صدمات ایجاد شود.

نمونه های خون

پزشک شما ممکن است آزمایش خون را برای اندازه گیری موادی که توسط کلیه های شما فیلتر می شوند، نظیر نیترات اوره خون (BUN) و کراتینین (Cr)، انجام دهد. افزایش سریع این سطوح ممکن است نشان دهنده نارسایی حاد کلیه باشد.

تصویربرداری

آزمایشاتی مانند سونوگرافی، ام آر آی و سی تی اسکن تصاویری از کلیه شما را همراه با دستگاه ادراری فراهم می کند. این اجازه می دهد تا دکتر شما به دنبال انسداد یا ناراحتی در کلیه های شما باشد.

بیوپسی کلیه

نمونه های بافتی برای رسوب های غیر طبیعی، زخم، و یا ارگانیسم های عفونی مورد بررسی قرار می گیرند. پزشک شما از بیوپسی کلیه برای جمع آوری نمونه بافت استفاده می کند. بیوپسی روش ساده ای است که معمولا در هنگام بیدار شدن انجام می شود. برای از بین بردن هر گونه ناراحتی، یک بی حس کننده موضعی خواهید داشت. نمونه با یک سوزن بیوپسی وارد پوست شما و سپس کلیه می شود. تجهیزات رادیوگرافی یا تجهیزات سونوگرافی برای تعیین محل کلیه ها و کمک به دکتر در هدایت سوزن استفاده می شود.

درمان نارسایی کلیه

درمان های متعددی برای نارسایی کلیه وجود دارد. نوع درمان مورد نیاز به علت نارسایی کلیه شما بستگی دارد. دکتر می تواند به شما در تعیین بهترین گزینه درمان کمک کند، که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

دیالیز

فیلترهای دیالیز، خون را با استفاده از دستگاه پاک سازی می کند. این دستگاه عملکرد کلیه را انجام می دهد. بسته به نوع دیالیز، شما ممکن است به یک ماشین بزرگ یا یک کیسه کاتتر قابل حمل متصل شوید. ممکن است لازم باشد یک رژیم کم پتاسیم و کم نمک همراه با دیالیز را دنبال کنید.

دیالیز نارسایی کلیه را درمان نمی کند، اما اگر درمان منظمی را انجام دهید، طول عمر خود را افزایش می دهید.

پیوند کلیه

یکی دیگر از گزینه های درمان پیوند کلیه است. معمولا یک زمان طولانی برای دریافت کلیه از یک اهدا کننده وجود دارد که با بدن شما سازگار باشد، اما اگر شما یک اهدا کننده داشته باشید، این روند ممکن است سریعتر انجام شود.

مزایای پیوند عبارتند از اینکه کلیه جدید می تواند کاملا درست کار کند و دیالیز دیگر لازم نیست. معایب آن این است که شما بعد از عمل جراحی باید داروهای سرکوب کننده ایمنی را مصرف کنید. این داروها عوارض جانبی خود را دارند که برخی از آنها جدی هستند. همچنین جراحی پیوند همیشه موفق نیست.

پیشگیری از نارسایی کلیه

گام هایی برای کاهش خطر نارسایی کلیه وجود دارد.

هنگام مصرف داروهای بدون نسخه، دستورالعمل های آن را دنبال کنید. مصرف دوزهای بسیار بالا می تواند سطوح بالای سم را در یک زمان کوتاه ایجاد کند. این می تواند باعث انباشتگی سموم در کلیه ها شود.

تا آن جایی که ممکن است، تماس خود را با مواد شیمیایی مانند پاک کننده های خانگی، سیگار، آفت کش ها و سایر محصولات سمی محدود کنید.

بسیاری از بیماری های کلیه یا دستگاه ادراری هنگامی که به درستی درمان نشوند، به نارسایی کلیه منجر می شوند.