بد بزرگترین عضو داخلی بدن به شمار می رود.این عضو به ذخیره انرژی و حذف سموم کمک میکند .کبدهمچنین نقش مهمی در فرآیند گوارش و دستگاه هاضمه و متابولیسم مواد غذایی به عهده دارد، کمک می کند که ریزمغذی های حیاتی به اشکال و انواع قابل استفاده برای بدن تبدیل شوند و بیش از 500 عمل مختلف را انجام می دهد.
انباشته شدن چربی در سلول های کبدی می تواند به التهاب این سلول ها منجر شود. در صورت بروز اختلال در آن، چربی در کبد رسوب کرده و موجب بروز کبد چرب می شود.
کبد طبیعی حاوی حدود پنج گرم چربی در 100 گرم وزن خود می باشد. هر گاه مقدار چربی بیش از پنج درصد وزن آن افزایش یابد به این حالت «کبد چرب» گفته می شود.
کبد قادر به تولید مجدد خود می باشد. وجود 20- 10 درصد از کل کبد برای ادامه ی حیات کافی است؛ ولی با خارج کردن آن از بدن، مرگ در عرض24 ساعت اتفاق می افتد.
کبد صفرا تولید می کند، نمک های صفراوی برای هضم و جذب چربی و ویتامین های محلول در چربی استفاده می شوند و بیلی روبین محصول نهایی انهدام گلبول های قرمز، در کبد ترکیب شده و از طریق صفرا دفع می شود.
نشانه های بیماری کبد
بیماری کبد چرب، معمولا علامت خاصی ندارد و به دنبال انجام آزمایشات دوره ای، اختلال در آنزیم های آن مشخص می شود و یا این که در زمان انجام سونوگرافی به علل دیگر، ابتلا به کبد چرب نیز تشخیص داده می شود.در برخی موارد این بیماری کاهش ذخیره گلبول های قرمز در خون فرد مبتلا به ناراحتی کبدی موجب خستگی و احساس ناراحتی در قسمت فوقانی شکم می شود. رسوب چربی در کبد می تواند سبب ضعف، بی اشتهایی، تهوع، احساس ناخوشی در شکم و بزرگی کبد شود.علائمی چون زرد شدن رنگ پوست، ناخن ها و چشم ها می تواند نشانه یک مشکل کبدی باشد. کاهش وزن ناگهانی ،خونریزی بینی و لثه ها وحالت تهوع، استفراغ می تواند علامت دیگر عملکرد نامناسب کبد باشد.مشکلات کبدی شامل طیف وسیعی از بیماری ها و نارسایی هایی هستند که به بافت کبد یا عملکرد آن آسیب می رسانند و عمدتا نیز بافت کبد در تماس با یک ویروس ممکن است ملتهب شود. مهم ترین عواملی که موجب بروز بیماری ها و ناراحتی های کبدی می شوند شامل ویروس های هپاتیت A، B و C، مصرف الکل و استفاده زیاد از داروهای مسکن هستند.اگر کبد آسیب شدید ببیند، بدن به جای رد کردن خون از کبد، دوباره خون را به این عضو بازمی گرداند و این امر باعث می شود که خون در مری و مجاری گوارشی وارد شود و در نتیجه مدفوع یا استفراغ بیمار خونی می شود.
درمان کبد چرب:
1-درمان در طب نوین :در طب نوین درمان اختصاصی برای کبد چرب وجود ندارد، ولی شما با کنترل بیماری های زمینه ای از قبیل کاهش وزن، چربی های خون، دیابت و یا قطع نمودن داروهای مسبب (نظر پزشک معالج ) می توانید از پیشرفت این بیماری جلوگیری نمایید.
2- درمان وپیشگیری در طب سنتی :در طب سنتی با استفاده از خواص بعضی گیاهان و عصاره گیری از انها میتوان ترکیباتی بدست آورد که بوسیله آنها براحتی و با موفقیت کامل کبد چرب درمان میشود،
عوامل مهم در بیماری کبد چرب
چاقی و اختلال در چربی های خون، بیماری دیابت، مصرف مشروبات الکلی، بدغذایی و سوء تغذیه، مصرف برخی از داروهای کورتون دار مثل پردنیزولون، داروهای ضد تشنج مانند اسیدوالپروئیک و مصرف بی رویه هورمون ها از جمله علل ابتلا به بیماری کبد چرب هستند.
آیا کبد چرب بیماری خطرناکی است؟
در اکثر موارد این بیماری خطرناک نیست. در صورت درمان نشدن به موقع در درازمدت مقادیر زیادی چربی در کبد رسوب می کند و موجب بروز التهاب کبدی می شود. این بیماری ممکن است موجب ابتلا به سیروز در کبد شود .
علل متفرقه ابتلا به کبد چرب
باید توجه داشت که مسمومیت با برخی سموم و حلال ها می تواند به بروز کبد چرب به شکل خطرناک منجر شود. مصرف خوراکی برخی داروها مثل تتراسیکلین، اسیدوالپروئیک و آمیودارون و مواد کورتون دار از علل کبد چرب هستند.
رژیم غذایی و چند دستور بهداشتی
ورزش و حفظ تناسب عمومی بدن و حفظ وزن در حد مطلوب بسیار حائز اهمیت است. چربی های اشباع شده را از رژیم غذایی حذف واز مصرف شیر و ماست پرچرب خودداری کنید و به جای مصرف کره و روغن حیوانی از مارگارین یا روغن های مایع با چربی های اشباع نشده بهره ببرید و در پختن غذا از حداقل مقدار روغن استفاده کنید.
مصرف جگر، مغز، قلوه و کله پاچه، شیرینی جات و تنقلات ممنوع است. میوه جات و سبزیجات بیشتری مصرف کنید. به سالاد خود سس اضافه نکنید. آبلیمو چاشنی مناسبی برای سس است. مصرف گوشت ماهی و مرغ از گوشت قرمز بهتر است.
انواع بیماری کبدی
انواع بسیاری از بیماری های کبدی وجود دارد. ویروس ها شامل هپاتیت A، هپاتیت B و هپاتیت C است. بیماری کبد می تواند ناشی از مواد مخدر، سموم و یا نوشیدن بیش از حد الکل باشد. اگر کبد به دلیل بیماری زخم شود، آن را سیروز مینامند. یرقان یا زردی پوست، می تواند یکی از نشانه های بیماری کبدی باشد.سرطان می تواند بر کبد تاثیر بگذارد.
نشانه ها و عوامل بیماری سیروز کبدی
بیماری مزمن کبدی است که به دلیل افزایش بافت فیبری، ساختمان طبیعی آن نابود می شود و می تواند در نتیجه ی ابتلا به بیماری های کبدی مثل هپاتیتB ، بیماری کبد الکلی (بیماری ناشی از مصرف زیاد الکل) و بیماری های خود ایمنی باشد.
سیروز، تظاهرات بالینی متعددی دارد که عبارت اند از:
– سوء تغذیه
– جمع شدن آب در شکم (آسیت)
– آنسفالوپاتی کبدی
– تغییرات قند خون و…
تغذیه درمانی صحیح می تواند در کاهش بروز عوارض موثر باشد، ولی دریافت کافی مواد مغذی به دلیل بی اشتهایی، تهوع و فقدان حس چشایی مشکل است.
تعداد وعده های غذایی بیشتر و کوچک تر، بهتر از 3 وعده غذایی تحمل می شوند. مکمل های مایع خوراکی نیز باید دریافت گردد و تغذیه ی اضافی هم در بیماران مبتلا به سوء تغذیه و هم چنین در افرادی که در معرض خطر عوارض کشنده ی بیماری هستند، در نظر گرفته شود.
