کبد یکی از ارگان های ضروری و مهم بدن به شمار میرود که نقص آن موجب اختلال در کل بدن میشود، پس بهتر است مواد مضر برای کبد را از رژیم غذایی خود حذف کنیم.
مواد مضر برای کبد کدامند؟
کبد یکی از اندام های ضروری در بدن می باشند که در داشتن دستگاه گوارش سالم و پرکار بسیار کمک می کند و به هیمن دلیل حفظ کبد یک امر ضروری برای سالم ماندن می باشد .مضر برای کبد
چرا داشتن کبدی سالم مهم و ضروری است ؟
کبد یک ارگان مهم و ضروری برای حذف سموم در جریان خون می باشد چرا که همانند یک فیلتر عمل می کند . همچنین کبد ویتامین ها ومواد معدنی را در بدن ذخیره می کند و قندهای ذخیره شده را در صورت نیاز بدن به انرژی تبدیل می کند تا نیاز بدن را رفع نماید . همچنین داشتن کبدی سالم ، می تواند در داشتن وزنی مناسب و مطلوب یک عامل موثر باشد . همچنین لازم است بدانید که داشتن رژیم ناسالم می تواند منجر به بیماری هایی کبدی مانند هپاتیت ، سیروز ، کبد چرب و یا حتی سرطان شود .
مواد غذایی و غذاهایی که مانع داشتن کبدی سالم می شوند ، عبارتند از :
1-الکل
با نوشیدن نوشیدنی های الکلی ، عملکرد طبیعی کبد مختل می شود . الکل می تواند با استفاده از مواد ساختاری اش ، سلول های کبد را از بین ببرند که نتیجه آن می تواند ایجاد بیماری هایی اعم از هپاتیت یا سیروز شود .
2--نمک
مصرف بیش از حد نمک می تواند منجر به افزایش فشار خون و ابتلا به بیماری های کبدی شود . بنابراین قبل از خوردن مواد غذایی و خوراکی که خریداری می کنید ، برچسب پشت آنها را مطالعه نمایید تا از میزان نمک که در آن استفاده شده است مطلع شوید .
3-شکر
خوردن دسرهای شیرین ، نوشیدنی های شیرین ، آب نبات و سایر مواد شیرین دیگر که با استفاده از شکر فرآوری شده اند ، کاملا خطرناک هستند و می توانند کبد را به خطر بیندازند و حتی باعث برخی بیماری های کبدی مانند فیبروز شوند .شکر برای سلامت کبد مضر است
4-آرد سفید و تصفیه شده
مصرف بیش از حد کربوهیدرات می تواند بدن را از سوزاندن چربی برای تولید انرژی ، منع می کند و به جای سوزاندن آن باعث انباشته شدن آن می شود .
مصرف بیش از حد کربوهیدرات نیز باعث افزایش سطح انسولین می شود که عامل اصلی بیماری های قلبی می باشد . بدن کربوهیدرات اضافی را به گلیکوژن تبدیل می کند و آنها را در کبد ذخیره می کند که به صورت چربی انباشته می شود و باعث افزایش وزن و چاقی می شود .
5-چربی های اشباع شده
غذاهای چرب دارای کالری و سطوح گلیسیرید بالایی هستند که می توانند به راحتی به کبد آسیب برسانند . برای داشتن کبد سالم نیاز به مصرف کم گوشت های پر چرب ، سس مایونز و سوسیس استفاده کنید .
6-غذای بسیار تند
خوردن غذاهای تند می تواند به کبد آسیب وارد کند و مهم نیست که غذاهای تند خیلی زیادی را مصرف کنید و می تواند مشکلات گوارشی ایجاد کند .
7-غذاهای سرخ شده
چربی های موجود در مواد مغذی می توانند در ساخت بافت و غشای سلولی استفاده شوند . مشکل این است که زمانیکه شما از آن به بیشترین میزان و وعده های متفاوت اسشتفاده می کنید می توانند به کبد آسیب برسانند و دیگر در تولید انرژی استفاده نشده و انباشته می شوند .
انباشته شدن میزان زیادی چربی می تواند باعث برخی بیماری ها می شوند که مهم ترین آنها عبارتند از :
دیابت نوع دوم
بیماری های قلبی و عروقی
سرطان کولون و پستان
8-داروها
بعضی از داروها می توانند عوارض جانبی داشته باشند که اگر اشتباه تجویز شده یا به میزان زیادی استفاده شوند عوامل جبران ناپذیری ایجاد کنند . همچنین لازم به ذکر است که بگوییم اگر به صورت خود درمانی اقدام نمایید می تواند آسیب جدی را ایجاد نماید و به همین دلیل برای استفاده از داروها ، باید به متخصص مراجعه نمایید .
بطور کل برای داشتن کبدی سالم این موارد را رعایت نمایید :
-یک رژیم غذای متعادل و غنی از ویتامین ها ، مواد معدنی و فیبر داشته باشید .
-مصرف میوه ها و سبزجات را افزایش بدهید .
-استفاده گوشت ماهی یا گوشت مرغ با چربی کم
-سالاد به بیشترین میزان
-روزانه 2 الی 3 لیتر آب
-استفاده از چای های گیاهی که به عملیات هضم کمک می کنند
-نظارت کامل بر کاهش وزن
-ورزش منظم
-خوابیدن به اندازه کافی
-اجتناب از مصرف دخانیات
-پایین نگه داشتن سطح استرس
به یاد داشته باشید که تغذیه نامناسب می تواند باعث آسیب رساندن به کبد و دیگر اعضاهای بدن شود . اگر یک رژیم غذایی داشته باشید که در آن از ویتامین ها و پروتئین ها به میزان کافی استفاده نشده اند می توانند یک رژیم نامتعادل را ایجاد کنند و باعث آسیب رساندن به بدن شوند . اگر نسبت به رژیم غذای تان شک دارید ، توصیه می شود با متخصص تغذیه خود مشورت نمایید .رژیم غذایی مناسب برای مراقبت از بدن ضروری است .
9-کره
کره دارای چربیهای اشباع شدهی بسیار زیادی است و اغلب سازمانهای بهداشتی توصیه میکنند که باید مصرف این اسیدهای چرب محدود شود. به طور کلی، نباید بیش از 5 تا 6 درصد از کالری دریافتی روزانه به شکل چربیهای اشباع شده باشد؛ اما اغلب اوقات این اتفاق به راحتی میافتد. حذف کره از رژیم غذایی به شما در حفظ این نسبت کمک خواهد کرد. میتوانید از مواد غذایی غنیتر و سالمتر برای جایگزینی کره استفاده کنید؛ مثل روغن زیتون، کرهی آجیلها، آووکادو، کره سیب و حمص.
10-غلات صبحانهی شیرین
بسیاری از غلات صبحانه مواد غذایی ناسالمی هستند که اشتباهاً به عنوان یک انتخاب سالم در نظر گرفته میشوند. آنها پر از شکر یا شیرینکنندههای مصنوعی، کربوهیدراتهای تصفیه شده و طعمدهندههای مصنوعی، نگهدارندهها و رنگهای غذایی هستند. پردازش تمام این مواد در یک لحظه برای کبد واقعاً دشوار است. در عوض، از غلات کامل بدون مواد نگهدارنده و رنگ استفاده کنید. به دنبال برچسبهایی باشید که نشان میدهد محصول، دارای فیبر بالا و غنی شده با ویتامینها و مواد معدنی مختلف باشد، سپس به جای شکر آن را با میوه تازه یا خشک شده شیرین کنید.
11-فست فودها
اغلب فست فودها و غذاهای آماده دارای میزان زیادی کلسترول، کربوهیدرات ساده و قند هستند. حتی غذاهای خوشطعمی که انتظارش را نداشتهاید، به طرز غیرمنتظرهای دارای قند هستند؛ تا با این ترفند مغز شما را فریب دهند تا میلتان به مصرف آنها زیاد شود. یک راه خوب برای از بین بردن اعتیاد به فست فودها این است که آن را در منزل تهیه نمایید. بدین منظور دستور پخت آنها را از اینترنت پیدا کرده و مقدار مواد غذایی ناسالمش را کم کنید تا کمکم به طعم جدید آن عادت کنید.
12-نوشابهها و نوشیدنیهای میوهای
کافئین و قند موجود در نوشابهها اغلب برای مبارزه با خستگی استفاده میشوند؛ اما در واقع آنها انرژی پایداری را تأمین نمیکنند. نوشابهها دارای مقدار زیادی شکر یا شیرینکنندههای مصنوعی هستند به علاوهی افزودنیها، رنگهای مصنوعی و اسیدهایی که دندانهایتان را خراب میکنند. این نوشیدنیها هیچ مادهی مغذی مفیدی ندارند. از آنجایی که شکر اضافی در کبد به چربی تبدیل میشود، حذف این نوشیدنیها یکی از بهترین کارهایی است که میتوانید برای مبارزه با بیماری کبد چرب غیرالکلی انجام دهید.
نوشیدنیهای میوهای کمی بهترند، اما نه زیاد. طبیعتاً قند موجود در میوهها هنگام آبگیری تغلیظ میشوند و تمام فیبرهای سالمشان کنار گذاشته میشود. مخلوط آب با کمی آبمیوه گزینهی بسیار بهتری برای زمان تشنگیتان است.
هنگامی که احساس میکنید نیاز به دریافت کافئین دارید، به جای آن، کمی چای یا قهوهی کم شیرین میل کنید.
13-گوشت قرمز
گوشت قرمز، چربی و کلسترول بالایی دارد و هضم آن مشکل است. یک مطالعه نشان داد افرادی که گوشت قرمز زیادی مصرف میکردند، 50٪ احتمال ابتلایشان به بیماری کبدچرب غیرالکلی و یا مقاومت به انسولین (که عامل مهمی برای ابتلا به NAFLD است) افزایش یافت.
گوشتهای فرآوری شده بدتر هم هستند؛ زیرا علاوه بر این که از چربیهای اشباع شده ساخته شدهاند، به دلیل دیگر ترکیبات مضر موجب التهاب و مقاومت به انسولین نیز شده و سطح قند خون را بالا میبرند. به هم خوردن تعادل انسولین و بروز التهاب، در کنار هم، تجمع چربی در کبد را افزایش میدهند و در نهایت ریسک کبد چرب غیرالکلی را بالا میبرند.
همانطور که قبلا ذکر شد کبد بیشتر افراد مقدار کمی چربی دارد اما اگر بیش از 5 درصد از وزن کبدتان چربی باشد میتواند بیماری کبد چرب ایجاد کند. طبق مطالعات، افرادی که زیاد پروتئین حیوانی مصرف میکنند بیشتر در معرض انباشت چربی اضافی در کبد بوده و ریسک بیماری کبدشان نسبت به آنهایی که بیشتر پروتئین گیاهی مصرف میکنند بالاتر است. ارتباط میان چاقی، عادات غذایی و کبد چرب غیرالکلی در این پژوهشها بررسی شد و نتایج نشان داد 54 درصد از افراد دچار اضافه وزنی که پروتئین حیوانی مصرف میکردند، بیشتر مستعد بیماری کبد چرب بودهاند.همچنین یافتهها حاکی از آن هستند که ریسک ابتلا به بیماری کبد چرب ارتباطی به دریافت کالری نداشته است. نتایج نشان میدهند افرادی که دچار بیماری کبد چرب نبودهاند، روزانه به طور متوسط 2052 کالری دریافت میکردهاند اما افرادی که دچار بیماری کبد چرب بودهاند، دریافت کالری روزانهشان، 1996 بوده است. منبع اصلی کالری برای بیماران کبد چرب، از پروتئین بوده است: 16 درصد دریافت پروتئین برای افراد دچار بیماری کبد چرب در برابر 15.6 درصد دریافت پروتئین برای افرادی که بیماری کبد چرب نداشتهاند.
بسیاری از غلات صبحانه مواد غذایی ناسالمی هستند که اشتباهاً به عنوان یک انتخاب سالم در نظر گرفته میشوند. آنها پر از شکر یا شیرینکنندههای مصنوعی، کربوهیدراتهای تصفیه شده و طعمدهندههای مصنوعی، نگهدارندهها و رنگهای غذایی هستند. پردازش تمام این مواد در یک لحظه برای کبد واقعاً دشوار است.
بنابراین اگر ذائقهی شما تمایل زیادی به گوشت قرمز دارد توصیه میکنیم مصرف گوشت قرمز، مخصوصاً نوع فرآوری شده آن را محدود کنید. راهنماهای اخیر تغذیهای پیشنهاد میکنند بیش از یک تا دو واحد در هفته گوشت قرمز مصرف نکنید و حتی اگر در مورد سلامتی کبدتان نگران هستید، از این مقدار هم کمتر مصرف کنید و در عوض، گوشتهای سفید کمچرب مانند ماهی، مرغ و بوقلمون و همچنین سبزیجات با پروتئین بالا مثل اسفناج، بروکلی، سیبزمینیها و آوکادو را جایگزین کنید.
همچنین میتوانید رژیم غذایی مدیترانهای را در پیش بگیرید زیرا سرشار از غلات کامل، پروتئین بدون چربی، ماهی، سبزیجات و روغن ماهی است که همگی بینهایت برای سلامت عمومی مفیدند.
14-بیسکویتها، کیکها و آبنباتها
در مورد طبیعت ناسالم آبنباتها و شیرینیجات مطلب زیادی نیست که شما پیش از این در مورد آنها نشنیده باشید و لازم به توضیح باشد. شیرینکنندهها، نگهدارندهها، چربیهای اشباع شده و رنگهای شیمیایی برای کبدتان خوب نیستند؛ با این حال، بدن ما به مقدار مشخصی از قند نیاز دارد و مغز ما نیز آن را طلب میکند. شکلات تیره یک جایگزین بسیار عالی است که کمتر از شکلات شیری شکر دارد و حاوی برخی از آنتیاکسیدانهای سالم نیز هست. دیگر گزینههای بهتر برای شیرینیجات عبارتاند از اسموتیهای میوه، پوره میوههای یخزده و چای مورد علاقهتان که با کمی عسل شیرین شده است.
اعتدال همیشه راهگشاست!
با این که لیست فوق کامل نیست، اما با نگاهی اجمالی به آن متوجه میشوید غذاهایی مورد بحث ما قرار گرفتهاند که دارای قند، سدیم و چربی زیادی هستند و همهی اینها باید برای محافظت از کبد محدود شوند. شناخت مقدار این مواد در غذاهای مورد علاقهتان میتواند به شما در ایجاد حفظ تعادل سالم در رژیم غذایی کمک کند. لازم نیست به طور کامل این مواد مضر را حذف کنید (مگر اینکه پزشکتان این را بگوید)، اما کاهش مصرف آنها به میزان زیادی به کاهش وزن شما کمک خواهد کرد و این هدف کلیدی برای درمان بیماری کبد چرب غیرالکلی و همچنین سلامتی کل بدنتان است.
- ۹۸/۰۳/۱۷